Eieren

Regelmatig worden nauw betrokkenen van het Poultry Expertise Centre gevraagd wat hen bezig houd in hun dagelijkse werkveld. Hieronder leest u de column van deze maand.

Column van deze maand:

Dit Barneveldse bedrijf zet eierwereld op de kop met big data.

Meer dan een miljard eieren worden per dag verwerkt met machines van Moba. Meer dan een miljard eieren die kunnen worden beoordeeld op tal van parameters om interne bedrijfsprocessen te verbeteren, maar die op termijn ook inzichtelijk kunnen maken welk kippenras het beste presteert en welk eierdoosje het minste storingen oplevert. ‘Kleine verbeteringen leveren in deze branche al tonnen op.’

In de eierindustrie is het Barneveldse Moba de toonaangevende producent van apparatuur voor het sorteren, verpakken en verwerken van eieren. Het bedrijf heeft zo’n zeventig procent van de markt in handen, heeft kantoren over de hele wereld en stapte recentelijk in, in de wereld van big data. Paul Buisman, Product Management Director, is één van de aanjagers van het project dat is gelanceerd onder de naam iMoba.

‘Het aantal machines waarvan wij data mogen verzamelen, groeit enorm. Daarmee worden dingen zichtbaar die voorheen niet zichtbaar waren. Gewicht, type, kwaliteit, operatiesnelheid, inpaksnelheid, alles kunnen we meten en gebundeld presenteren aan de klant.’

iMoba SmartphoneParameters‘

Het zou je verbazen op welke parameters je allemaal kunt sturen’, zegt Buisman. ‘In grote lijnen kan je zeggen we meten op machineprestaties en de eikwaliteit.’ Die twee hoofdcategorieën zijn weer onderverdeeld in tal van kpi’s die afhankelijk van het type abonnement, de light versie is gratis, ingezien kunnen worden via een live dashboard. ‘We meten het totaal aantal eieren, productie per uur, kwaliteit ei, type ei, vullingsgraad, machinestops, prestaties inpakbanden, netto output van de machine en ga zo maar door. En met een uitgebreide versie van het pakket kun je natuurlijk dat afzetten tegen presentaties uit het verleden.’

Benchmarkmodule

Voor het eerst kunnen de eierhandelaren ook hun eigen prestaties afzetten tegen de anonieme rest van de wereld. ‘Honderden klanten tasten nu nog volledig in het duister wat betreft hun prestaties ten opzichte van concurrenten. Het is met ons systeem mogelijk om je prestaties af te zetten tegen een anonieme testgroep van minimaal 10 bedrijven. Je kunt bedrijven selecteren met dezelfde grootte uit hetzelfde land met dezelfde machine etc. Op een dashboard kun je direct zien of jouw bedrijf beter of slechter presteert en waar nog meer verbetering mogelijk is.’ Belangrijk element is dat de data altijd versleuteld is en zelfs voor Moba niet vrij is in te zien. ‘Dit is heel gevoelige data voor eierhandelaren, de data die wij verzamelen is daarom altijd privé en de testgroep moet echt minimaal bestaan uit 10 andere bedrijven.’

Farm module

Achter de schermen wordt hard gewerkt aan nieuwe modules, zoals de farm module. ‘Offline eierhandelaren (die afhankelijk zijn van leveranciers) kunnen zien welke boeren de beste eieren leveren en zien of er schommelingen optreden in de kwaliteit. Als handelaar kun je dan de leverancier waarschuwen dat er misschien iets mis is met zijn kippen, omdat de kwaliteit bijvoorbeeld snel achteruit holt. Dat is waardevol voor beide partijen.’ Hetzelfde geldt voor de prestaties van bepaalde kippenrassen. ‘Elke boer kan je spreadsheets laten zien waarin wordt getoond dat zijn eieren daadwerkelijk het beste zijn, maar door het echt te meten kom je uiteindelijk uit bij de wet van de grote getallen. Die liegen niet.’

Logische ontwikkeling

Dat de eiersector deze kant opgaat, vindt Buisman niet gek. ‘Als je kijkt naar de melkveeindustrie, dan gebeurt dat al volop. Een boer weet alles over de prestatie van zijn koeien. Kippen worden daarentegen altijd gehouden in groepen en kun je minder goed individueel meten, daarom loopt de sector nog wat achter. Dat kan veranderen met onze metingen.’

Het effect kan zelfs invloed hebben op de eierdoossector, geeft Buisman aan. ‘Wist je dat er 1300 verschillende eierdoosverpakkingen zijn en dat driekwart van toegevoegde waarde tussen ei en supermarkt voortkomt uit de kosten voor de verpakking. Straks meet je welk doosje de minste storingen oplevert en welke de meeste, dan wordt de keuze voor verpakking al snel makkelijk, een pure centenkwestie.’

Klein financieel pitje

Of het Moba financieel ook nog wat oplevert is natuurlijk de vraag die niet uit kan blijven. Buisman: ‘We hebben het anderhalf jaar geleden opgezet en nu is het nog vooral een investering met een kleine omzet door middel van abonnementen. Van de 1500 machines die we zo kunnen aansluiten met een softwareprogramma zijn er nu 100 aangesloten en een deel daarvan zit nog in een gratis proefperiode en sommigen maken gratis gebruik van de light module, maar bedenk je dat een verbetering van een paar procent al honderdduizenden euro’s besparing op kan leveren voor een eierhandelaar. Als je de afhandeling van een miljoen eieren per dag met twee procent kunt verbeteren, dan praat je al over twee ton besparing/winst op jaarbasis. Dan haal je een abonnement er dubbel en dwars uit en verspil je ook nog eens veel minder eieren, boven alles een waardevolle voedingsbron. We denken daarom dat big data binnen afzienbare tijd niet meer weg te denken is uit de eierwereld en zien dit project daarom als een investering in de toekomst van onze klanten en van Moba.’

Paul Buisman, Product Management Director bij Moba

Paul Buisman, Product Management Director bij Moba

Paul Buisman, Product Management Director bij Moba in Barneveld.